İskelet Sistemi Hastalıkları
İskelet sistemi hastalıkları, kemikleri ve eklemleri etkileyen çeşitli hastalıklardır. İskelet, canlılarda kemiklerden oluşmuş olup, eklem ve çeşitli bağlarla bağlanmış ve etrafında kas bulunan destek yapısına verilen isimdir.
İskeletin Görevleri
- Vücudun kendine özgü şeklinin korunmasını sağlar.
- İç organların korunmasında görev alır.
- Kan hücrelerinin üretimine yardımcı olur.
- Kalsiyum ve fosfor minerallerinin depolanmasında görev alır.
- Kaslarla birlikte vücuda hareket etme özelliği kazandırır.
- İç organlara ve kaslara tutunma yüzeyi sağlar.
İskelet Sistemi Hastalıkları Nelerdir?
- Osteoporoz Hastalığı: Kemik metabolizmasındaki protein döngüsünün aksaklığından dolayı oluşan hastalıktır. Bu hastalıkta kemikler çabuk kırılmaktadır çünkü kemikteki mineral miktarında azalma olmuştur. En çok omurga, kalça ve bilek kemiklerinde görülür. Sürekli oturma, uzun süre hareketsizlik, alkol, sigara, heparin, kortizon kullanma, kötü beslenme osteoporoz riskini artırmaktadır. Menopozda görülen osteoporozda ise çoğunlukla omurga kemikleri hasar görür. Küçük kemikli kadınlar, açık tenliler, diyabet hastaları, güneş ışığından az miktarda faydalanan kişilerde osteoporoz görülme riski artmaktadır. Osteoporozun en büyük bulgusu kronik olarak sırt ağrısıdır. Bunun dışında bacak krampları, eklem ağrıları, diş kayıpları, boyda kısalma gibi bulgular da mevcuttur. Osteoporoz genellikle 40-45 yaşlarından sonra başlar. Osteoporoz tanısı kemik mineral yoğunluğu ölçüm cihazıyla yapılmaktadır. Osteoporoz ömür boyu devam eder, ancak süt ürünleri ve yeşil yapraklı sebzeler tüketilerek kalsiyum alımı artırılabilir, böylece osteoporoz yavaşlar.
- Kırıklar: Şiddetli darbe ya da gerginliğe bağlı gelişebileceği gibi osteoporoz, kemik kanseri ve osteogenesis imperfecta hastalıkları sonucunda da oluşabilir. Röntgen, MRI ve bilgisayarlı tomografi ile tespit edilebilir. Daha sonra hasarlı kemik parçalarının birleştirilmesi için çeşitli tedavi yöntemleri uygulanır. Farklı müdahale çeşitleri vardır. Eğer kırık şiddeti fazlaysa cerrahi operasyon gerekebilir. Kırıklar metal çivilerle birleştirilerek kemiklerin hareketsiz kalmaları sağlanır, böylece kırık yer kaynar. Kırık parçalar arasında kalan boşluk kan ve lenfle dolarak burada bağ dokusu oluşmaya başlar.
- Kemik İltihapları: Bu iltihapların sebebi mikrobik, parazitik veya kimyasal kaynaklı olabilir. Bu iskelet sistemi hastalığının tedavisi alçıya alma ve antibiyotik kullanımıyla yapılmaktadır.
- Ur Hastalıkları: Kemiklerde oluşan urlardan dolayı ortaya çıkan bir hastalıktır. Sebebi kemik doku veya başka bir organdan kaynaklanabilir. Bu ur dokusuna osteosarkom denir. Çoğunlukla çocuk ve gençlerde görülür.
- Eklem Hastalıkları: Herhangi bir travmadan dolayı oluşan hastalıklardır. Buna örnek olarak burkulma ve çıkıklar verilebilir. En önemlileri artroz ve artrittir.
- Artroz: Eklemi saran kıkırdak dokusunda doku yıkımı yapan kronik hastalığa denir. Eklemdeki kemiklerde hasar görülebilir. Kısaca eklem yıpranması olarak tanımlanır. Ayrıca iltihapsız romatizma olarak da bilinir.
- Artrit: Sistemik bağ doku hastalığıdır. Diz, ayak ve el bileği gibi küçük eklemlerin iltihaplanmasıyla oluşan hastalıktır. Şişmeye, sertleşmeye ve eklemlerde ağrıya neden olur. İltihaplı romatizma olarak da bilinir. Tedavisinde akupunktur kullanılabilir.
İskelet Sistemi Hastalıklarının Tedavi Yöntemleri
İskelet sistemi hastalıklarının tedavisi, hastalığın türüne ve şiddetine göre değişiklik gösterebilir. Genel tedavi yöntemleri şunlardır:
- Medikal Tedavi: İlaç tedavisi, ağrıları hafifletmek ve iltihabı azaltmak için yaygın olarak kullanılır. Osteoporoz için kalsiyum ve D vitamini takviyeleri önerilir.
- Fizik Tedavi: Eklem hareketliliğini artırmak, kasları güçlendirmek ve ağrıyı azaltmak için fizik tedavi yöntemleri uygulanabilir.
- Cerrahi Müdahale: Kırıklar, ciddi deformasyonlar veya ciddi eklem hasarları için cerrahi müdahale gerekebilir.
- Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz, sağlıklı beslenme ve zararlı alışkanlıklardan kaçınma, iskelet sistemi hastalıklarını önlemeye yardımcı olabilir.
|
