Dizde Kıkırdak Aşınması (Osteoartrit) Belirtileri
Diz eklemindeki kıkırdak dokunun zamanla aşınması veya yıpranması, osteoartrit olarak bilinen yaygın bir durumdur. Bu süreçte kıkırdak incelir, pürüzlü bir hal alır ve eklemin kemik yüzeyleri birbirine sürtünmeye başlar. Bu durum, bir dizi belirtiyle kendini gösterir. İşte dizde kıkırdak aşınmasının en yaygın belirtileri:
- Ağrı: En temel belirtidir. Başlangıçta hareketle artan, dinlenmekle azalan bir ağrı olarak ortaya çıkar. Zamanla istirahat halindeyken veya geceleri de hissedilebilir. Merdiven inip çıkma, yürüme veya uzun süre ayakta durma gibi aktiviteler ağrıyı şiddetlendirir.
- Sertlik ve Tutukluk: Özellikle sabah uyanıldığında veya uzun süre hareketsiz kaldıktan sonra dizde belirgin bir sertlik hissedilir. Bu tutukluk genellikle 30 dakikadan kısa sürer ve hareket ettikçe açılır.
- Hareket Kısıtlılığı: Dizi tam olarak bükmek veya düzleştirmek giderek zorlaşır. Eklemin normal hareket açıklığı azalır ve bu, günlük aktiviteleri (çömelme, sandalyeden kalkma vb.) etkileyebilir.
- Şişlik: Eklemin iç yüzeyindeki iltihabi sürece bağlı olarak diz çevresinde yumuşak doku şişliği görülebilir. Bu şişlik, eklemde sıvı birikmesinden (efüzyon) de kaynaklanabilir.
- Eklemden Ses Gelmesi (Krepitus): Diz hareket ettirildiğinde, aşınmış kıkırdak ve düzensiz kemik yüzeylerin birbirine sürtünmesi sonucu çıtırtı, takırtı veya gıcırdama benzeri sesler duyulabilir.
- Deformite (Şekil Bozukluğu): İlerlemiş vakalarda, eklemdeki hasar ve kemik çıkıntıların (osteofit) oluşması nedeniyle dizde içe veya dışa doğru eğilme (bacaklarda "O" veya "X" görünümü) gibi şekil bozuklukları ortaya çıkabilir.
- İstikrarsızlık Hissi (Güvensizlik): Dizin "boşalma" veya "kitlenme" hissi yaşanabilir. Özellikle aniden dönüş yaparken veya yürürken dizin üzerine basamama hissi oluşabilir. Bu, eklemi destekleyen kasların zayıflamasından da kaynaklanır.
- Kaslarda Zayıflama: Ağrı nedeniyle dizin az kullanılması, uyluk ön kısmındaki kuadriseps kaslarında ve diğer bacak kaslarında zayıflamaya ve erimeye (atrofi) yol açabilir.
Önemli Uyarı: Bu belirtilerden bir veya birkaçını yaşıyorsanız, doğru teşhis ve tedavi için mutlaka bir ortopedi ve travmatoloji uzmanına başvurmanız önerilir. Erken tanı, durumun ilerlemesini yavaşlatmak ve yaşam kalitenizi korumak açısından büyük önem taşır.
|