İneklerde Karaciğer Hastalıklarının Yaygın Nedenleri
- Beslenme Kaynaklı Nedenler: Aşırı tahıl tüketimi, küflü yemler (özellikle aflatoksin içerenler), bakır veya demir fazlalığı, toksik bitkilerin tüketimi (örn. karahindiba, at kuyruğu).
- Enfeksiyöz Hastalıklar: Karaciğer kelebekleri (Fasciola hepatica), bakteriyel enfeksiyonlar (örn. salmonella), viral hepatitler.
- Metabolik Bozukluklar: Yağlı karaciğer sendromu (doğum sonrası enerji dengesizliği), ketozis.
- Toksin Maruziyeti: Pestisitler, ağır metaller (kurşun, cıva), endüstriyel kimyasallar.
- Kalıtsal Faktörler: Bazı ırklarda karaciğer enzim eksiklikleri veya metabolizma bozuklukları.
İneklerde Karaciğer Hastalıklarının Belirtileri
- Genel Durum Bozuklukları: İştahsızlık, halsizlik, zayıflama, süt veriminde düşüş.
- Sindirim Sistemi Belirtileri: İshal veya kabızlık, karın ağrısı (sık sık yatma kalkma), sarılık (göz ve mukozalarda sararma).
- Nörolojik Belirtiler: Sersemlik, körlük, nöbetler, daireler çizerek yürüme (hepatik ensefalopati).
- Deri ve Mukozal Değişiklikler: Kaşıntı, fotosensitivite (güneş ışığına hassasiyet), idrar renginde koyulaşma.
- Laboratuvar Bulguları: Karaciğer enzimlerinde artış (GGT, AST), bilirubin yüksekliği, pıhtılaşma bozuklukları.
Önemli Uyarılar
- Karaciğer hastalıkları sıklıkla geç evrede belirti verdiğinden düzenli veteriner kontrolleri hayati önem taşır.
- Erken teşhis ve uygun tedavi ile birçok karaciğer hastalığı kontrol altına alınabilir.
- Korunma için kaliteli yem kullanımı, parazit mücadelesi ve toksin maruziyetinin önlenmesi temel yaklaşımlardır.
|
