Aksesuar dalak belirtileri nelerdir?

Aksesuar dalak (splenulum, ek dalak veya supernümerer dalak olarak da bilinir), normal dalağa ek olarak gelişen küçük bir doku parçasıdır. Genellikle normal dalak ile aynı yapıya ve işleve sahiptir. Aksesuar dalak, doğuştan gelen bir durumdur ve genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz. Çoğu zaman başka bir nedenle yapılan görüntüleme tetkikleri sırasında tesadüfen tespit edilir. Aksesuar dalak genellikle normal dalağın yakınında, özellikle dalak hilumunda, pankreasın kuyruğunda veya gastrointestinal ligamentlerde bulunur.

Aksesuar Dalak Belirtileri

Aksesuar dalak genellikle asemptomatiktir (belirtisizdir). Ancak bazı durumlarda aşağıdaki belirti ve bulgular görülebilir:

• Genellikle hiçbir belirti vermez (en yaygın durum)
• Karın ağrısı veya rahatsızlık hissi (özellikle aksesuar dalak büyükse veya torsiyone olmuşsa)
• Palpable kitle (elle hissedilebilen kitle - nadir)
• Hipersplenizm belirtileri (aksesuar dalak aşırı çalışıyorsa)
• Anemi (kansızlık)
• Lökopeni (beyaz kan hücrelerinde azalma)
• Trombositopeni (platelet sayısında azalma)
• İştahsızlık ve erken doyma hissi (aksesuar dalak mideye baskı yapıyorsa)
• Bulantı ve kusma (nadir)

Aksesuar Dalak Komplikasyonları

Aksesuar dalak genellikle sorun yaratmaz, ancak nadiren aşağıdaki komplikasyonlar gelişebilir:

• Torsiyon (dönme): Aksesuar dalak kendi etrafında dönebilir, bu da kan akışını keserek şiddetli ağrıya ve doku ölümüne neden olabilir.
• İnfarkt (doku ölümü): Kan akımının bozulması sonucu gelişir.
• Hemoraji (kanama): Travma sonucu aksesuar dalak yırtılabilir ve iç kanamaya neden olabilir.
• Hipersplenizm: Aşırı aktif çalışarak kan hücrelerinin aşırı yıkımına neden olabilir.
• Tanı karmaşası: Görüntüleme yöntemlerinde başka kitlelerle (tümör gibi) karıştırılabilir.

Tanı Yöntemleri

Aksesuar dalak genellikle aşağıdaki görüntüleme yöntemleriyle tespit edilir:

• Ultrasonografi
• Bilgisayarlı tomografi (BT)
• Manyetik rezonans görüntüleme (MRG)
• Nükleer tıp incelemeleri (özellikle Tc-99m kükürt kolloid sintigrafisi)

Tedavi Yaklaşımı

Aksesuar dalak genellikle tedavi gerektirmez. Ancak aşağıdaki durumlarda cerrahi olarak çıkarılması (aksesuar splenektomi) gerekebilir:

• Belirgin semptomlara neden oluyorsa
• Torsiyon veya infarkt gelişmişse
• Hipersplenizm bulguları varsa
• Tanısal belirsizlik söz konusuysa (kötü huylu tümör şüphesi)
• Otoimmün hematolojik hastalıklarda (ITP gibi) ana dalak çıkarıldıktan sonra nüks oluyorsa

Önemli Not

Aksesuar dalak genellikle iyi huylu ve zararsız bir durumdur. Çoğu insan hayatı boyunca aksesuar dalağının farkında bile olmaz. Eğer karın ağrısı veya yukarıda belirtilen semptomlardan herhangi biri varsa, mutlaka bir doktora başvurmanız önerilir.