Hipofiz bezi adenomu belirtileri nelerdir?

Hipofiz bezinde gelişen iyi huylu tümörler, hormonal dengesizliklerden görme problemlerine kadar çeşitli şikayetlere yol açabilir. Bu durumun yol açtığı belirtiler, tümörün hormon salgılama özelliğine ve boyutuna göre iki temel grupta kendini gösterir.

20 Kasım 2025

Hipofiz Bezi Adenomu Nedir?


Hipofiz bezi adenomu, beyin tabanında bulunan hipofiz bezindeki hücrelerin iyi huylu (kanserli olmayan) bir tümörüdür. Bu tümörler genellikle yavaş büyür ve vücuttaki hormon dengesini etkileyebilir veya hipofiz bezinin yakınındaki yapılara baskı yaparak çeşitli belirtilere neden olabilir. Belirtiler, tümörün hormon salgılayıp salgılamadığına ve boyutuna bağlı olarak değişiklik gösterir.

Hipofiz Adenomu Belirtileri


Hipofiz adenomlarının belirtileri genellikle iki ana grupta toplanır: Hormonal değişikliklerle ilişkili belirtiler ve tümörün büyüklüğüne bağlı bası belirtileri.

1. Hormonal Değişikliklere Bağlı Belirtiler

Eğer adenom hormon salgılıyorsa (fonksiyonel adenom), aşırı hormon üretimine bağlı belirtiler ortaya çıkar. Salgılanan hormona göre belirtiler değişir:
  • Prolaktinoma (Aşırı prolaktin salgılanması): Kadınlarda adet düzensizlikleri, memelerden süt gelmesi (galaktore), erkeklerde cinsel istek azalması ve erektil disfonksiyon.
  • Büyüme Hormonu (GH) Salgılayan Adenom: Yetişkinlerde akromegali (el, ayak ve yüz kemiklerinde büyüme), çocuklarda devlik (aşırı uzama); ayrıca terleme, eklem ağrıları ve yorgunluk.
  • ACTH Salgılayan Adenom (Cushing Hastalığı): Kilo artışı (özellikle karın bölgesinde), yuvarlak yüz (ay dede yüzü), ciltte incelme ve morarma, yüksek tansiyon, kas güçsüzlüğü.
  • TSH Salgılayan Adenom: Hipertiroidi belirtileri (çarpıntı, terleme, kilo kaybı, sinirlilik).
Eğer adenom hormon salgılamıyorsa (fonksiyonel olmayan adenom) veya hipofiz bezinin normal hormon üretimini baskılarsa, hipofiz yetmezliği belirtileri görülebilir:
  • Yorgunluk ve halsizlik
  • Kilo kaybı veya iştah değişiklikleri
  • Cinsel istek azalması
  • Adet düzensizlikleri veya infertilite
  • Tiroit hormon eksikliği belirtileri (üşüme, kabızlık, depresyon)

2. Tümör Büyüklüğüne Bağlı Bası Belirtileri

Tümör büyüdükçe çevredeki sinir ve dokulara baskı yaparak aşağıdaki belirtilere yol açabilir:
  • Baş ağrısı: Özellikle sabahları şiddetli olabilir.
  • Görme sorunları: Görme alanı kaybı (genellikle yan görüşün azalması), çift görme veya bulanık görme. Bu, tümörün göz sinirlerine (optik kiazma) baskı yapmasından kaynaklanır.
  • Göz hareketlerinde kısıtlılık: Göz kaslarını kontrol eden sinirlerin etkilenmesi sonucu oluşur.
  • Yüz ağrısı veya uyuşukluk: Trigeminal sinir baskısı nedeniyle.
  • Bulantı ve kusma: Kafa içi basıncın artmasıyla ilişkili olabilir.
  • Hipofiz apopleksisi: Tümör içine ani kanama olması durumunda şiddetli baş ağrısı, görme kaybı ve bilinç değişiklikleri gibi acil belirtiler ortaya çıkabilir.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, özellikle görme değişiklikleri veya şiddetli baş ağrıları varsa, bir endokrinoloji veya nöroloji uzmanına başvurmanız önerilir. Erken teşhis, tedavi başarısını artırabilir ve komplikasyonları önleyebilir.

Özet

Hipofiz adenomu belirtileri, tümörün tipine ve boyutuna bağlı olarak hormonal dengesizliklerden görme kaybına kadar geniş bir yelpazede seyreder. Doğru tanı için doktor muayenesi ve gerekli testler (kan testleri, MR gibi) şarttır.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;