Ornithosis hastalığı nedir?

Kuşlardan insanlara geçebilen bir enfeksiyon olan ornithosis, Chlamydia psittaci bakterisinin neden olduğu zoonotik bir hastalıktır. Özellikle evcil ve yabani kuşlarla teması olan bireylerde solunum yolu semptomlarıyla kendini gösteren bu hastalık, doğru önlemler ve zamanında müdahale ile kontrol altına alınabilmektedir.

20 Kasım 2025

Ornithosis (Psittakoz) Hastalığı Nedir?


Ornithosis, aynı zamanda Psittakoz veya Papağan Ateşi olarak da bilinen, Chlamydia psittaci adlı bakterinin neden olduğu bir zoonotik (hayvanlardan insanlara geçebilen) enfeksiyon hastalığıdır. İsmi, Yunanca "kuş" anlamına gelen "ornis" kelimesinden türemiştir ve başta kuşlar olmak üzere çeşitli hayvan türlerini etkileyebilir. Hastalık, enfekte kuşlarla doğrudan veya dolaylı temas sonucu insanlara bulaşabilir ve solunum yolu semptomlarıyla kendini gösterir. Hafif soğuk algınlığı benzeri belirtilerden ciddi pnöoni (zatürre) vakalarına kadar değişen bir klinik tabloya yol açabilir.

Ornithosis'in Nedenleri ve Bulaşma Yolları

  • Etken bakteri olan Chlamydia psittaci, enfekte kuşların dışkıları, burun salgıları ve tozları aracılığıyla yayılır.
  • İnsanlara bulaşma, genellikle enfekte kuşların kurumuş dışkı veya salgılarının solunmasıyla olur. Ayrıca, hasta kuşlarla doğrudan temas (örneğin, gagalama veya tüy yolma) veya kontamine yüzeylere dokunma da risk oluşturur.

    • En sık etkilenen kuşlar arasında papağanlar, muhabbet kuşları, güvercinler, kanaryalar ve tavuklar gibi evcil ve yabani kuş türleri bulunur, ancak hastalık diğer hayvanlarda da görülebilir.

      • Nadir durumlarda, insandan insana bulaş bildirilmiştir, ancak bu çok yaygın değildir.

      • Ornithosis Belirtileri

        İnsanlarda ornithosis, genellikle maruziyetten 5-14 gün sonra ortaya çıkar ve belirtileri değişkenlik gösterir. Yaygın semptomlar şunları içerir:

        • Ateş ve titreme
        • Baş ağrısı ve kas ağrıları
        • Kuru öksürük veya nefes darlığı
        • Halsizlik ve yorgunluk
        • Işık hassasiyeti (fotofobi)
        • Bazı vakalarda, pnöoni gelişebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Nadiren, karaciğer veya dalak tutulumu gibi sistemik etkiler görülebilir.

        • Tanı ve Teşhis

          Ornithosis tanısı, klinik belirtiler ve hasta öyküsü (kuş teması) ile şüphelenilerek konur. Kesin tanı için aşağıdaki yöntemler kullanılır:

          • Kan testleri: Serolojik testler (antikor tespiti) veya PCR (polimeraz zincir reaksiyonu) ile bakteri DNA'sı araştırılır.
          • Görüntüleme: Akciğer röntgeni veya BT taramaları, pnöoni veya diğer solunum anomalilerini tespit etmek için kullanılabilir.
          • Kültür testleri: Örneklerden bakteri izolasyonu, ancak özel laboratuvar koşullarında yapılır.

          Ornithosis Tedavisi

          Ornithosis, genellikle antibiyotik tedavisi ile başarılı bir şekilde tedavi edilebilir. Yaygın kullanılan antibiyotikler şunlardır:

          • Doksisiklin: Yetişkinlerde tercih edilen ilk seçenektir.
          • Tetrasiklin veya makrolid antibiyotikler (örneğin, eritromisin): Alternatif olarak kullanılabilir, özellikle çocuklar veya gebelerde.

          Tedaviye erken başlanması, semptomların şiddetini azaltır ve komplikasyon riskini düşürür. Ağır vakalarda hastanede yatış gerekebilir.

          Korunma Yöntemleri

          Ornithosis'ten korunmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:

          • Kuşlarla temastan sonra ellerinizi sabun ve suyla yıkayın.
          • Kuş kafeslerini düzenli olarak temizleyin ve dezenfekte edin; temizlik sırasında maske kullanın.
          • Hasta görünen kuşları veterinere götürün ve izole edin.
          • Yabani veya evcil kuşlarla gereksiz temastan kaçının.

          Sonuç

          Ornithosis, ciddi sonuçlar doğurabilen ancak uygun tedavi ve önlemlerle kontrol altına alınabilen bir hastalıktır. Kuş besleyen kişilerin hijyen kurallarına dikkat etmesi ve şüpheli durumlarda sağlık uzmanlarına başvurması önemlidir. Erken teşhis ve müdahale, hastalığın yayılmasını önlemede hayati rol oynar.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;