Hipofiz bezinde kitle belirtileri nelerdir?

Hipofiz bezindeki kitleler, hormonal dengesizliklerden görme sorunlarına kadar çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Bu rehber, hipofiz adenomlarının yol açtığı semptomları detaylı şekilde açıklayarak erken teşhisin önemine işaret ediyor.

20 Kasım 2025

Hipofiz Bezi ve Kitlelerine Genel Bakış


Hipofiz bezi, beynin tabanında bulunan, bezelye büyüklüğünde bir salgı bezidir ve "ana bez" olarak adlandırılır çünkü büyüme, üreme, metabolizma ve stres tepkisi gibi birçok vücut fonksiyonunu düzenleyen hormonları üretir veya kontrol eder. Hipofiz bezinde kitleler (çoğunlukla adenomlar olarak bilinir) genellikle iyi huylu (kanserli olmayan) tümörlerdir ve oldukça yaygındır. Bu kitlelerin belirtileri, kitlenin büyüklüğüne, hormon üretip üretmediğine ve çevre yapılara baskı yapıp yapmadığına bağlı olarak değişir. İşte hipofiz bezinde kitle belirtilerini anlamak için ayrıntılı bir rehber:

1. Hormonal Değişikliklerle İlgili Belirtiler

Hipofiz kitleleri, hormonları aşırı üreterek (fonksiyonel tümörler) veya hormon üretimini engelleyerek (fonksiyonel olmayan tümörler) belirtilere neden olabilir. Hormonal belirtiler şunları içerir:
  • Aşırı hormon üretimi durumunda: Örneğin, prolaktinoma (prolaktin hormonu aşırı üretimi) adet düzensizliği, meme başı akıntısı veya cinsel istek azalmasına yol açabilir. Büyüme hormonu aşırı üretimi (akromegali veya devlik) el ve ayaklarda büyüme, yüz hatlarında kabalaşma veya eklem ağrılarına neden olur. ACTH aşırı üretimi (Cushing hastalığı) kilo alımı, yuvarlak yüz, yüksek tansiyon ve ciltte çatlaklarla sonuçlanır.
  • Hormon eksikliği durumunda: Kitle, hipofizin normal hormon üretimini engelleyebilir, bu da yorgunluk, halsizlik, kilo değişiklikleri, düşük tansiyon, cinsel işlev bozukluğu veya büyüme geriliği gibi belirtilere yol açabilir.

2. Kitle Büyüklüğüne Bağlı Bası Belirtileri

Kitle büyüdükçe çevredeki sinir ve dokulara baskı yaparak mekanik belirtilere neden olur. Bunlar şunları içerir:
  • Görme sorunları: Hipofiz bezi, görme sinirlerine (optik kiazma) yakın olduğundan, büyük kitleler çift görme veya yan görüş kaybı (periferik görme azalması) gibi problemlere yol açabilir.
  • Baş ağrısı: Kitle beyin basıncını artırarak sürekli veya şiddetli baş ağrılarına neden olabilir; bu ağrılar genellikle sabit ve derindir.
  • Beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçağı: Nadiren, kitle büyümesi sıvı sızıntısına yol açarak burundan berrak sıvı gelmesine neden olabilir.

3. Diğer Belirtiler ve Komplikasyonlar

Diğer olası belirtiler arasında bulantı, kusma, yorgunluk veya hipofiz apopleksisi (kanama veya enfarktüs) gibi acil durumlar yer alır. Hipofiz apopleksisi ani baş ağrısı, görme kaybı veya bilinç değişiklikleriyle kendini gösterebilir ve acil tıbbi müdahale gerektirir.

4. Ne Zaman Doktora Başvurmalı?

Yukarıdaki belirtilerden herhangi birini yaşıyorsanız, özellikle görme değişiklikleri veya hormonal dengesizlikler fark ederseniz, bir sağlık uzmanına danışın. Teşhis genellikle kan testleri (hormon seviyeleri), görüntüleme (MR veya BT) ve göz muayenesi ile konur. Erken teşhis, tedavi seçeneklerini (ilaç, cerrahi veya radyoterapi) artırarak komplikasyon riskini azaltabilir.

Unutmayın, hipofiz kitleleri çoğunlukla iyi huyludur ve uygun tedaviyle yönetilebilir, bu nedenle belirtileri ciddiye almak önemlidir.

Yeni Soru Sor / Yorum Yap
şifre
Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
Çok Okunanlar
Haber Bülteni
;