Uyku hastalığı, halk arasında bir deyim olarak kullanılsa da aslında ciddi bir sağlık sorunudur. Uyku hastalığı, genellikle düşük gelirli kesimlerde ve sömürge altında bulunan ülkelerde sıkça görülmektedir. Bu ülkeler arasında en çok bilinen Afrika'dır. Afrika'da bu hastalığa neden olan bir sinek türü bulunmaktadır. Bu sinek türü, uyku hastalığına sebep olabilir. Uyku hastalığına yol açan bu sinek, enjekte ettiği bir parazitle kişiye hastalığı bulaştırır. Parazit, zamanla kişide uyku hastalığının belirtilerini oluşturmaya başlar. Uyku hastalığının en önemli belirtileri, kişide belirgin bir şekilde yaşanarak vücuttaki varlığını hissettirir. Uyku hastalığını ciddiye almaz veya tedavi sürecinde geç kalınırsa, kişi bu hastalığa bağlı olarak başka sağlık sorunları da yaşayabilir. Kan yoluyla bulaşan uyku hastalığında taşıyıcı olarak sivrisinek türünden olan bir parazit rol oynamaktadır. Görünüş itibarıyla diğer sivrisineklerden farkı olmayan bu küçük sinek, Afrika'da her yıl binlerce insanın ölümüne sebep olabilmektedir. Ufak olmalarından dolayı, uyku hastalığına neden olan paraziti vücuda enjekte ederken kişi bunu çok fazla hissedemez ve genelde ağrısız bir şekilde insan kanını emerler. Uyku hastalığına neden olan bu sinek, genellikle sıcak ve nemli ortamlarda üreyerek hızlı bir şekilde çoğalırlar.

Uyku hastalığına neden olan parazitler, genellikle ilk olarak sinek ısırığı görüntüsü oluştururlar. Bu da onların bir nevi kamufle olabilme yeteneğidir. Daha sonra burada oluşan ısırık, günden güne iyileşmesi gerekirken daha fazla alana yayılır ve bununla birlikte yara daha fazla şişerek ödem oluşmasına neden olur. Ardından buraya ufak bir temas bile, kişinin hassasiyetine bağlı olarak artan bir acıya yol açabilir. Uyku hastalığına sebep olan parazitler, kişinin bağışıklık sisteminin düşük olmasından yararlanarak hızlı bir şekilde vücutta yayılmaya başlar. Daha sonra kişinin atak geçirmesine neden olur.

Genellikle önce kişinin nabzının hızla artması ile başlar. Buna bağlı olarak da kişinin ateşi sürekli yükselir ve ardından terlemeler, titremeler meydana gelir. Daha sonra vücudun neredeyse tamamında kaşıntılar oluşur. Kişinin bağışıklık sisteminin düşmesinden dolayı, kişi kendini sürekli yorgun hisseder ve neredeyse gün boyu uyku modunda dolaşır. Kişinin hızlı bir şekilde kilo verdiği gözlemlenir. Bağışıklık sisteminin düşük olmasından kaynaklı olarak, uyku hastalığına yakalanan birçok kişi başka hastalıklarla da mücadele etmek zorunda kalabilir.

Uyku hastalığı tedavisi, tıbbın ilerlemesi ile mümkün hale gelmiştir. Uyku hastalığı tedavisinde, teşhis konulduktan sonra kişi bir süre dinlenme modunda bırakılır. Hareket etmemesi ve enerji kaybetmemesi sağlanır. Daha sonrasında ise kişi düzenli beslenme, ilaçlar ve iğneler sayesinde direncini toplar ve uyku hastalığını bu şekilde atlatabilir.

Uyku hastalığının bilimsel adı "Afrikan Tripanosomiyazis"tir ve bu hastalığa Trypanosoma brucei paraziti neden olur. Bu parazit, tsetse sineği tarafından bulaştırılır. Hastalığın ileri evrelerinde merkezi sinir sistemi etkilenir ve bu durum, koma ve ölümle sonuçlanabilir. Erken teşhis ve tedavi, hastalığın seyrini olumlu yönde etkileyebilir. Uyku hastalığı, genellikle kırsal alanlarda görülür ve bu nedenle hastalığın kontrolü zordur. Koruyucu önlemler almak, hastalığın yayılmasını önlemek açısından büyük önem taşır.