Astım hastalığı, toplumda oldukça sık görülen kronik bir akciğer hastalığıdır. Soluduğumuz havanın akciğerlere iletilmesini sağlayan "bronş" denilen yapılar, bazı uyaranlar sonucu çok fazla kasılarak daralır. Bu daralma sebebiyle hasta nefes alıp vermekte zorlanır. Genellikle çocuklarda görülen astım hastalığı, ülkemizde her 100 erişkin bireyin yedisinde rastlanan ciddi bir halk sağlığı problemidir. Bulaşıcı olmayan bu rahatsızlık, kişiye akut astım atakları yaşatır. Alerjik ve alerjik olmayan astım olmak üzere iki tür astım vardır.

Alerjik astım, en sık görülen astım çeşididir ve daha çok çocukları etkiler. Tedavi edilmesi daha kolay ve kısa sürelidir. Astım krizleri çok sık yaşanmaz ancak nefes darlığı aşırı olabilir. Anne ve babadan kalıtım yoluyla çocuğa geçebilir.

Alerjik olmayan astım ise, çoğunlukla bronşlardaki iltihaplanmaya bağlı olarak ortaya çıkan astım türüdür. Daha çok orta yaşlarda görülür ve uzun süreli astım atakları yaşanır.

Astım hastalığının en belirgin özelliği, nefes alıp vermekte güçlük çekmektir. Bu nefes alıp verme sorunu, özellikle astım ataklarında ileri derecede artar. Göğüs kafesi denilen bölgede daralma, sıkışma ve hırıltılı nefes alma astım hastalarında görülen şikayetlerdir. Uyku esnasında nefessiz kalma ve tıkanıklık, arka arkaya gelen öksürük krizleri de yine astım hastalığının belirtileri arasındadır. Bu şikayetler, sigara dumanı, parfüm ve oda spreyi gibi çevresel faktörler nedeniyle şiddetlenebilir.

Astım hastalığı genetik faktörlere bağlı olabilir. Yani ailesinde astım hastalığı olanların, bu rahatsızlığa yakalanma olasılığı daha yüksektir. Alerjik bir yapıya sahip olan kişiler, astım hastalığının büyük bir bölümünü oluşturur. Astıma neden olan en birinci etken alerjik faktörlerdir. Ev ve çiçek tozları, kedi ve köpek gibi hayvan tüyleri astım nedenlerindendir. Ayrıca mevsim değişikliğine bağlı olarak havadaki nem oranının azalması da astım rahatsızlığını tetikleyebilir. Kömür, tebeşir tozu, sigara, hava kirliliği, gribal enfeksiyonlar gibi etkenler de astım hastalığını tetikler niteliktedir.

Astım hastalığının tanısı kolay olabilir ancak kesinliği bazen zaman alabilir. Bunun nedeni, astım belirtilerinin farklı akciğer hastalıklarına benzemesidir. Bu yüzden astım olup olmadığını ayırt etmek zor olabilir. Doğru tedavi yöntemi için, doğru tanının konulması önemlidir. Akciğer hastalıklarında ortak şikayet; nefes darlığı ve göğüs kafesinde yanma hissedilmesidir.

Astım hastalığında öncelikle, hastanın şikayetleri doğrultusunda fiziksel muayene yapılır. Daha sonra, solunum fonksiyon testleri ve ayrıntılı akciğer grafisi testi, hekiminiz tarafından istenecektir. Ardından astıma neden olan veya tetikleyen etkenleri belirlemek için balgam ve alerji testlerinin de yapılması öngörülebilir. Her hastalık gibi astım rahatsızlığında da hastalığın nedenine yönelik tedaviye başlanır. Alerjik olmayan astım hastalığında, kriz anında kullanılacak çeşitli bronş açıcı ilaçlar verilir. Bunların yanı sıra hastaya kortikosteroid de verilmelidir. Alerjik olan astım çeşitlerinde ise ilaçlardan başka alerjiye yol açan etkenlerden uzak durması istenir. Çünkü alerjik astımı engellemenin en etkili yolu, alerjinizi tetikleyecek faktörlerden kaçınmaktır.