İnce hastalık, halk arasında tüberküloz olarak da bilinen, Mycobacterium tuberculosis bakterisinin neden olduğu bulaşıcı ve bakteriyel bir enfeksiyon hastalığıdır. Bu hastalık, genellikle akciğerler ve akciğerlere ait lenf bezlerinde görülmekle birlikte, birden fazla organda da ortaya çıkabilir.

Verem mikrobu, taşıyıcı kişinin öksürük, hapşırık veya diğer yollarla havaya yaydığı parçacıklarla bulaşır. Bu mikropların havada asılı kalan parçacıkları başka bir kişinin solumasıyla hastalık bulaşmış olur. Bu partiküller, solunum dokularına zarar vererek akciğerlerde oyuklar oluşturur. Hastalığın ileri dönemlerinde, kan dolaşımı sistemindeki hasar nedeniyle hasta bazen parlak renkli kan da tükürebilir.

İnce hastalığın sistemli belirtileri arasında titreme, gece terlemesi, ateş, kilo kaybı, iştahsızlık ve yorgunluk bulunur. Ayrıca, yan ağrısı, göğüs ağrısı, iki hafta veya daha fazla süren öksürük, hemoptiz, nefes darlığı, ses kısıklığı ve balgam gibi çeşitli bulgular ve semptomlar da görülebilir.

İnce hastalık için risk faktörleri şunlardır:

İnce hastalığın bulaşmasında portörler önemli rol oynar. Mikroplar, konuşma, hapşırma, öksürme, tükürme veya şarkı söyleme gibi eylemlerle havaya salınan 0,5-5 mikron büyüklüğündeki bulaşıcı damlacıklarla yayılır. Tek bir hapşırıkla 40.000 damlacık havaya salınabilir. Bu damlacıklar havada asılı kalarak bir süre canlı kalır. Sağlam kişiler bu partikülleri solunum yoluyla aldıklarında hastalık bulaşmış olur. Bulaşma riski en fazla olan grup, hasta ile yakın temasta olan kişilerdir. Bunlar; aile bireyleri, iş yerindeki arkadaşlar ve ev arkadaşlarıdır. Düzenli ve uygun tedavi ile bulaştırıcılık 2-3 haftada son bulur.

Enfeksiyon, küçük damlacıklar içerisindeki bakterilerin alveollere ulaşmasıyla başlar. Basiller, makrofajlar tarafından alınır fakat öldürülemezler ve makrofaj içerisinde çoğalmaya devam ederler. Akciğerde ilk etkilenen bölgeye "Ghon odağı" adı verilir ve genelde akciğerin üst lob alt kısmında veya alt lob üst kısmında yer alır. Bazı bakteriler lenf yoluyla böbrek, kemik ve vücudun diğer organlarına yayılabilir. En az etkilenen organlar iskelet kasları, kalp, pankreas ve tiroit bezidir.

İnce hastalığın teşhisi, balgamın özel boyalar ile boyanmasından sonra mikroskop ile muayenesi sonucunda konulabilir. Ayrıca, balgamın kültüre ekilerek kültürde üremesi sonucunda da aynı tanı konulabilir. Balgam muayenesinde hastalık etkeni görülmezken, kültürde görülebilir. Balgam muayenesi hemen sonuç vermesine karşın, kültür sonucu 2 ay gibi bir sürede sonuçlanmaktadır.

İnce hastalık, kesinlikle başarılı bir şekilde tedavi edilebilen bir hastalıktır. Tedavide izoniazid, pirazinamid, etambutol ve rifampisin içeren antibiyotikler kullanılır. Tedavinin ilk iki ayında bu dört ilaç kullanılır. İki aydan sonra da dört ay boyunca izoniazid ve rifampisin kullanılmaktadır. Standart tedavinin süresi altı ay kadardır.

Verem hastalığının önlenmesi için BCG aşısı geliştirilmiştir. Bu aşı, özellikle çocuklarda tüberküloza karşı koruyucu etki sağlar. Ayrıca, erken teşhis ve tedavi, hastalığın yayılmasını engellemek için oldukça önemlidir. Tüberkülozun kontrolü için halk sağlığı önlemlerinin alınması, düzenli tıbbi kontroller ve hijyen kurallarına uyulması gerekmektedir.