Silikozis hastalığı, bir solunum yolu hastalığıdır. Üstelik oldukça tehlikelidir. Bazı meslek grupları bu hastalığın riskini taşımaktadır. Sanayi sektöründe çalışanlar, yeraltı çalışma koşullarında çalışanlar silikozis hastalığı bakımından daha risklidir. Ölümcül sonuçları olan hastalığın ilerlemesi de sinsice olur. 20-25 yıl gibi sinsice ilerleyerek kendini göstermeye başlayan bu hastalığa erken müdahale edilmesi oldukça önemlidir. Ancak silikozis hastalığının kesin tedavisi de bulunmamaktadır. Ancak son yıllarda hastalığın görülme sıklığı artmaya başlayınca tıpta bu alanda çeşitli araştırmalar başlatılmıştır. Hastalığın belirtilerini göstermeye başladığı 40 yaş sonrasında uygulanabilecek tedavi yöntemleri bakımından çeşitli gelişmeler olmuştur.

İş sektörleri arasında özellikle maden ocağı, taş ocağı, dökümhane, taşlama tesisi, tünel gibi yerlerde çalışmakta olan kişilerde yaygın görülen silikozis hastalığı, hastaların akciğerleri başta olmak üzere diğer organlarda hasara neden olmaktadır. Zamanında tedaviye başlanmadığı takdirde hasta kaybedilmektedir. Bu hastalarda aynı zamanda tüberküloz hastalığı da görülebilmektedir. Hastalığın tedavisinde en önemli konu hastalığın teşhis edilmesidir. Çünkü hastalığın sinsi bir ilerlemesi vardır ve hastalar tarafından fark edilmeden ileri aşamaya gelmektedir. Akciğerde yaygın iltihaba neden olup, fibrozis odaklarının oluşmasını sağlayan bu hastalık daha çok silisyum tozuna maruz kalanlarda görülmektedir. Hastalığın etkileri de on yıldan önce pek ortaya çıkmamaktadır.

Silikozis hastalığı, akciğerin toz hastalıkları arasında hızla seyreden hastalıklardan biridir. Solunumla alınabilecek silis partikülleriyle oluşan ve genellikle radyografi tetkikiyle tespit edilen tehlikeli bir akciğer hastalığıdır. Hastalığın kronik, akselere ve akut olarak üç farklı formu bulunur. Kronik formu bile hastaların toza maruz kalmasından en erken 15 yıl sonrasında teşhis edilebilir. Akut olanda gelişim birkaç ayda olurken, akselere silikozis hastalığında ise 5-15 yılda teşhis yapılabilir.

Hastaların meslek dalı ve geçmiş çalışma alanları iyi sorgulanmalıdır. Risk sayılan meslek gruplarında çalışanlar ya da çalışmış olanlar bu sinsi hastalığın etkisinde kalabilir. Silikozis hastalığı normalde klinik bulgularla teşhis edilemez. Çünkü klinik bulgular bu hastalıkta ortaya çıktığında hasta için çok geç olabilir. Erken aşamada ise hastada herhangi bir belirti olmaz ya da ortaya çıkan belirtiler solunum sistemiyle ilişkilendirilemez. İlerleyen vakalarda ise kişinin efor kapasitesinin kısıtlanmış olması, önceden yapılan eforların daha azında bile nefes darlığı çekilmesi gibi diğer akciğer hastalıklarına özgü belirtiler ortaya çıkabilir. Ancak silikozis hastalığı için önemli olan erken teşhis yapılmasıdır. Hastalığa erken teşhis yapılabilmesi için, öncelikle hastanın risk grubuna giren meslekte çalışıyor ya da çalışmış olması, radyolojik bulguların hastalığı desteklemesi ve radyolojik bulguların dayandığı başka bir patolojinin olmaması önemlidir.

Günümüzde hala bu tehlikeli solunum hastalığının kesin bir tedavisi bulunmamaktadır. Fakat hastalığın tanı aşamasına göre ilerlemesine engel olabilecek bazı tedavi yöntemleriyle önlem alınabilir. Hastaları ölüme kadar götürebilen bu hastalıktan korunmak için, silisyum tozlarının yoğun olduğu ortamlardan kaçınmak ve bu hastalığın belirtisi olabilecek semptomlarda doktora başvurmak tanı için önemlidir. Risk sayılan meslek gruplarında koruyucu önlemler de alınmalıdır.

Silikozis hastalığından korunmak için alınabilecek bazı önlemler bulunmaktadır:

Silikozis hastalığı, özellikle belirli meslek gruplarında çalışanlar için ciddi bir sağlık riskidir. Erken teşhis ve uygun önlemlerle hastalığın ilerlemesi engellenebilir. Ancak kesin bir tedavisi olmaması nedeniyle, hastalığın önlenmesi için alınacak tedbirler büyük önem taşımaktadır. Bilinçli olmak ve gerekli önlemleri almak, silikozis hastalığından korunmanın en etkili yollarıdır.