Çölyak Hastalığı Testi Nasıl Yapılır?
22 Temmuz 2024

Çölyak Hastalığı Testi Nasıl Yapılır?

Çölyak Hastalığı Testi

Çölyak hastalığı testi, çölyak hastalığının teşhisini koymaya yardımcı olur. Bu hastalığın belirtileri arasında karın ağrısı ve kansızlık gibi semptomlar yer alır. Bu belirtileri olan hastalarda çölyak hastalığı testi yapılması önerilir. Ailede çölyak hastalığı öyküsü olması durumunda, hastalarda herhangi bir belirti olmasa bile tarama amaçlı test yapılması istenebilir. Çölyak hastalığının teşhisinde kullanılan bu testin yanı sıra başka yardımcı testler de yapılması gerekebilir.

  • Tam kan sayımı
  • E, D, B12 vitamin eksikliklerini ölçme testi
  • Kapsamlı metabolik panel
  • Besin emilim bozukluğunun değerlendirilmesi için dışkıda yağ tayini

Çölyak hastalarında laktoz intoleransı da olabileceği için, çölyak hastalığı testi ile birlikte alerji ve intolerans testleri de yapılabilir. Çölyak hastalığı teşhisi konulan hastalarda glutensiz diyetin uyumunu takip etmek ve tedaviyi değerlendirmek için AGA (anti-gliadin antikoru), EMA (anti-endomizyal antikor) ve anti-tTG (anti-doku transglutaminaz) testleri istenebilir. Bu hastaların gluten tüketmemesi durumunda antikor düzeylerinde düşme olması beklenir.

Çölyak Hastalığı Testi Ne Zaman Yapılır?

Çölyak hastalığı olduğunda, beslenme bozukluğu ve besin emilim bozukluğuna dair bazı belirtiler olduğunda çölyak hastalığı testi yapılması istenir. Hastalarda kısırlık, anemi, nöbet ve kemik erimesi gibi belirtiler varsa gluten incelemesi yapılmalıdır. Bir süre glutensiz diyet yapan hastalarda antikor testleri yapılabilir. Bu şekilde antikor düzeylerindeki düşme, yapılan diyetle belirtilerin ortadan kalkması ve bağırsak katmanında düzelme olup olmadığı belirlenebilir. Yakınmalar geçmediğinde, hastanın diyete olan uyumunu ölçmek, diyet sırasında gizli gluten kaynaklarını ve geçmeyen belirtilerin sebeplerini araştırmak için çölyak hastalığı testi yapılması tavsiye edilebilir.

Çölyak Hastalığı Testi Sonucu

Test sonucu pozitif çıkan ya da belirsiz olan çölyak hastalığı testi sonrasında hastaya bağırsak biyopsisi yapılır. Bu şekilde hastalığın kesin tanısı konur. Çölyak teşhisi yapılan hastaların diyetinde gluten çıkarıldığı takdirde, otoantikor seviyeleri düşmelidir. Bu düşme olmaz ve yakınmalar devam ederse, diyet içeriğinde beklenmeyen besinlerde gluten olabilir. Bu durumun araştırılması gerekir. Bazen de hasta, değişimlere yanıt vermeyen nadir görülen çölyak hastalığının etkisinde olabilir. Bunun izlenmesi için çölyak hastalığı testi yapılırsa, çıkan yüksek otoantikor seviyeleri diyette glutensiz koşullara uyulmadığını gösterir.

Yapılan testin öncesinde hastanın fazla miktarda gluten alması durumunda çölyak hastalığı testi sonucu negatif olabilir. Bu sonuçla rağmen doktorun şüphesi olursa, hastaya gluten yüklemesi yapılarak belirtilerin tekrar olup olmadığı bir süre izlenebilir. Ayrıca bağırsaklardaki villus atrofisi yani çıkıntıların kontrolü için çölyak hastalığı testi yeniden yapılabilir ya da bağırsak biyopsisi yapılabilir.

Çölyak hastalığı toplumda sıkça görülse de hastaların pek çoğu bunun farkına varmaz. Belirtiler her hastada değişken olabilir. Yapılan biyopside bağırsakta hasar tespiti yapılsa da hasar görülmese de çölyak hastalığı bulunabilir. Bu yüzden çölyak hastalığı tanısı uzun zaman alabilir. Bu nedenlerle çölyak hastalığı testi tanıda önemli bir yardımcıdır. Bu nedenle hastalarda karın ağrısı gibi belirtiler sıkça görülüyorsa, bazı besinler tüketildikten sonra sindirim sorunları yaşanıyorsa bu testin yapılması faydalı olabilir.

Sizden Gelen Sorular / Yorumlar

İlk soruyu siz sormak istermisiniz?

Soru Sor / Yorum Yap

şifre

Çok Okunanlar

Haber Bülteni