Lepra hastalığı, vücutta oluşan deri hastalığı olarak tanımlanır. Halk arasında cüzzam olarak da bilinen bu hastalık, sinirleri tutan kronik bir enfeksiyon hastalığıdır. İlk olarak ne zaman ortaya çıktığı tam olarak bilinmemektedir. Tedavisinin bulunmadığı dönemlerde lepra hastalığı taşıyan kişiler, yerleşim bölgelerinden uzak alanlara gönderilerek ölüme terk edilmiştir.

Günümüzde tedavi imkânı sağlanan lepra hastalığında, toplumda lanetlenmiş bir hastalık olarak nitelendirilirken; tropikal bölgelerde daha sık gözlenir. Bu hastalık, genellikle kalabalık ve hijyen koşulları yetersiz ortamlarda yaşayan kişilerde daha fazla görülür. Ülkemizde de rastlanan bu hastalık, hastalar kontrol altında tutulurken bazı durumlarda bulaşıcı olduğu ve salgın yaratabileceği belirtilmiştir.

Lepra hastalığı, Mycobacterium leprae adlı bakterinin neden olduğu bir enfeksiyon hastalığıdır. Yakın temas sonucunda bulaşan bu hastalık, vücuda girdikten sonra yavaş bir şekilde çoğalır ve belirtilerini 5 yıla kadar göstermeyebilir. Bu nedenle hastalığın belirtileri ortaya çıktığında tedavi oldukça uzun sürebilir.

Lepra hastalığı, sinir sistemini etkileyen bir hastalıktır. Yüz bölgesinde şekil bozukluklarına ve vücudun çeşitli alanlarında görüntü bozukluğuna neden olabilir. Hastalığın belirtileri kişiden kişiye değişiklik gösterebilir. Bacak ve kol bölgelerinde bulunan sinirlere yerleştiğinde küçük iltihaplanmalar ile kendini belli eder. Sinir sistemine zarar verirken; duyma problemlerine sebep olabilir. Ayrıca, kabarık kesecikler meydana getirebilir. Vücut direncini düşürürken; burun kanaması, burun tıkanıklığı, ani saç dökülmesi, burun tabanında bozukluk, dirsek ve diz bölgelerinde lezyonlar ile kendini belli eder. Bacak ve el bölgesinde duyu kayıplarına sebebiyet verir. İlerleyen safhalarında yatalak kalınmasına ve organ bozukluklarına neden olabilir. Vakit kaybedilmeden tedavi edilmesi gerekir, aksi halde ilerlemiş durumda ölüme sebep olabilir.

Lepra hastalığının belirtilerini gösteren kişilerin, vakit kaybetmeden doktor kontrolü yaptırması gerekir. Erken tanı edilmesi halinde tedavisi daha kolaydır. Genetik olarak aileden yayılma olasılığı bulunan kişilere, vücudunun herhangi bir yerinde basil çıkaran kişilere veya aile bireyleri arasında lepra hastalığı bulunan kişilere temas halinde bulunmuş olanlara çeşitli yöntemlerle hastalığın tanısı konulur. Vücudunda basil bulunan kişilerin burun bölgesine yapılacak uygulamalar veya vücudun herhangi bir bölgesinde bulunan şüpheli lezyonlardan alınacak biyopsi incelemesi ile lepra hastalığının kesin tanısı konulur.

Tedavi edilmediği sürece ciddi komplikasyonlara yol açabilen lepra hastalığı, erken tanı ve tedavi ile tamamen iyileştirilebilir. Bu hastalığın tedavisinde çoklu ilaç tedavisi uygulanır. Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) rehberliğinde, hastalar kayıt altına alınarak düzenli takip edilir. Erken tanı edilmesi halinde önemli aşamalar kaydedilirken; geç kalınmış durumda sıkıntılı süreçler yaşanabilir.

Lepra hastalığının önlenmesi için hijyen koşullarına dikkat edilmesi ve kalabalık, hijyenik olmayan yaşam alanlarından uzak durulması önemlidir. Ayrıca, hastalık belirtisi gösteren kişilerin hızla sağlık kuruluşlarına başvurması ve gerekli tedaviyi alması gerekmektedir. Aile bireylerinin de düzenli sağlık kontrollerinden geçmesi ve hastalık belirtisi gösteren kişilerle temasın mümkün olduğunca azaltılması önemlidir.

Lepra hastalığı, günümüzde modern tıbbın gelişmesi ile birlikte tedavi edilebilen bir hastalık olmasına rağmen, geçmiş dönemlerde ciddi sosyal damgalanmalara ve dışlanmalara neden olmuştur. Hastaların toplumdan izole edilmesi ve insanlık dışı koşullarda yaşamak zorunda bırakılması, tarihte kara bir leke olarak yer almıştır. Bu nedenle, lepra hastalığı hakkında farkındalık oluşturulması ve hastaların topluma kazandırılması büyük önem taşımaktadır.

Özetle, lepra hastalığı sinir sistemini etkileyen ve erken tanı konulduğunda tedavi edilebilen bir enfeksiyon hastalığıdır. Hijyen koşullarına dikkat edilmesi, kalabalık yaşam alanlarından kaçınılması ve hastalık belirtisi gösteren kişilerin hızla sağlık kuruluşlarına başvurması, hastalığın yayılmasını önlemede kritik öneme sahiptir.