Dizanteri hastalığı, şiddetli ishal ile ayırt edilebilen bir tür kalın bağırsak hastalığıdır. Bulaşıcı ve salgın bir hastalık olan dizanteri hastalığında, hastalarda ishal, sümüksü ve kanlı dışkılama görülür. Ayrıca hastalarda iştahsızlık, karın ağrısı ve ateş görülür.

Dizanteri hastalığı, su veya besin yoluyla bulaşır. İki tür dizanteri vardır:

Dizanteri hastalığı çok eski tarihlerden beri bilinmektedir. Elde edilen bilgilere göre ilk olarak, M.Ö. 380 yılında İran ordusundaki bir salgın esnasında dizanteri, Herodotus tarafından bulunmuştur. Amipli ve basilli dizanteri arasındaki fark ise ilk defa 1859 yılında tespit edilmiştir. Daha önceki yıllarda bu iki tür dizanteri birbirleriyle karıştırılmıştır.

Shiga, 1898 senesinde Japonya'da dizanteri hastalarından dizanteri basili üretti ve hasta iyileştikten sonra, basililerin dışkılamada kaybolduklarını gördü. Basilli dizanteri türü salgınlar yapabilmekte iken, amipli dizanteri nadir vakalar şeklinde görülür. Basilli dizanteri Shigella grubu tarafından oluşur ve uygun şartlarda salgınlar olur. Basilli dizanteriyi oluşturan ana faktör insanlardır. Bu hastalığın bulaşması direkt temas yoluyla, su, besin maddeleri gibi dolaylı yollardan olur. Direkt temasla bulaşma genellikle, umuma açık telefon kabinleri, umumi tuvaletler, ortak kullanılan mutfak araç gereci, ev eşyaları vs. yoluyla olur. Hafif dizanteri olanlar, istirahata ihtiyaç görmeden ayakta gezen hastalar, bu hastalığı kolay bir şekilde bulaştırırlar. Bir insanda hafif olan hastalık belirtisi, başka bir insanın çok ağır bir şekilde geçirmesine neden olabilir. Dizanteri hastalığını hiçbir belirti göstermeden geçiren insanlar da vardır.

Hastalığı taşıyanlar, hasta olmayanlardan ayrı tutulmalıdır. Umuma açık yerler dezenfekte edilmeli ve sürekli temiz tutulmalıdır. Hastalığı taşıyan insanlar, besinle alakalı iş yerlerinde çalıştırılmamalıdır. Salgın zamanında çiğ sebze ve meyve yenilmemeli, bu besinler tüketilmeden önce iyi temizlenmelidir.

Dizanteri hastalığının en önemli ilacı emetindir. Chloroquine ve metronidazol de bu hastalık için etkilidir.